Sistemik lupus eritematozus hastalığı olarak adlandırılan Kelebek hastalığı, en çok genç yaşta ki kadınların yaşadığı can sıkıcı bir durumdur. Bu yazımız da merak edenler için kelebek hastalığının belirtileri neler? Kelebek hastalığı neden oluyor, vücudu nasıl etkiliyor gibi merak ettiğiniz soruların yanıtını arıyoruz…
Kelebek Hastalığına yakalanan kişinin bağışıklık sistemi, kendi vücuduna ait olan dokuları tanımada sorun yaşıyor, onları “yabancı” olarak görüyor ve kendi dokularına savaş açıyor. Ağır seyredebilen ve tedavi edilmezse hayati tehdit yaratabilecek olan kelebek hastalığı, en çok 15-45 yaş arasındaki, yani doğurganlık çağındaki genç kadınlarda görülüyor. Nadiren çocuklarda, yaşlılarda ve erkeklerde de SLE hastalığı ortaya çıkabiliyor.
Kelebek Hastalığı (Lupus) Neden Olur ?
Lupus hastalığının gerçek sebebi bilinmemektedir. Ancak, eldeki veriler değerlendirildiğinde genetik, enfeksiyonlar, hormonlar, ultraviyole ışınları ve bazı kimyasal maddeler ile ilişkili olduğu düşünülmektedir. Bu faktörlerin etkisiyle, bağışıklık sistemi normal dışı işlevlerde bulunarak kendi dokularına karşı savaş vermeye başlamaktadır. Sonuç olarak SLE genetik olarak yatkın bireylerde, bazı çevresel faktörlerin tetiklemesi ile oluşan bir hastalıktır.
Kelebek Hastalığının Belirtileri Nelerdir ?
SLE, birden çok sistemi etkileyen son derece önemli bir hastalıktır. Açıklanamayan ateş, kilo kaybı gibi bünyesel belirtiler, deri ve mukozalarda yaralar, eklem ağrısı ve şişmesi, hematolojik (kan) bulguları, böbrek, akciğer, merkezi sinir sistemi tutulumu olabilir. Lupus hastalığında en çok görülen belirtillerin bazılarını şu şekilde sıralayabiliriz:
– Yorgunluk.
– Halsizlik.
– Burun ve yanaklarda kelebek şeklinde döküntü. Cildin, güneşe maruz kaldığı her yerinde bu döküntü ve kızarıklıklar oluşabilir.
– Damar iltihabı. Tırnakların etrafında leke şeklinde cilt altı kanama, ağız mukozasında iltihaplanma yapabilir.
– Saç dökülmesi olabilir.
– Parmak uçlarında soğukta ortaya çıkan beyaz ve mor renk değişiminin olduğu raynaud sendromu gelişebilir.
– Eklem ağrısı, eklem iltihabına bağlı şişme, kızarma ve ısı artışı olabilir.
– Kaslarda ağrı ve iltihap gelişebilir.
– Böbrek tutulumu hastaların yüzde 70’inde görülür. Ağır vakalarda böbrek yetmezliğine kadar gidebilen böbrek iltihabı görülebilir.
– Migren, epilepsi, inme, denge problemleri gibi belirtiler ve psikolojik problemler olabilir, inme gelişebilir.
– Sindirim problemleri yaşanır.
– Göğüs ağrısı gibi akciğer ya da kalp zarında iltihaplanma bulguları vardır. Kalp zarı iltihaplanması, yani perikardit lupusta sıktır.
– Zatürre (pnömoni) gelişebilir.
– Lenf nodları, dalak ve karaciğerde büyüme olabilir.
Kelebek hastalığı nasıl tedavi edilir ?
Kelebek hastalığının tedavisi, birçok iltihaplı romatizmada olduğu gibi uzun ve karmaşıktır. Genel olarak hastaların uzun süreli güneşten kaçınmaları, düzenli bir hayat sürmeleri, enfeksiyonlara karşı önlem almaları- aşılanmaları, düzenli beslenmeleri, kimyasal içerikli gıdalardan uzak durmaları, aşırı stresten kaçınmaları önerilir. Ayrıca takiplerini aksatmamaları, ilaçlarını hekimlerine danışmadan kesmemeleri, kadın hastaların gebelik planlarını mutlaka hekime danışmaları gereklidir. Özellikle organ tutulumu olan hastaların yüksek doz ve uzun süreli kortizon kullanması gerekebilir.
Kelebek Hastalığı (Lupus) Böbreklere Zarar Verebilir;
Lupus hastalığı kontrol edilmeden bırakıldığında, vücutta yaygınlaşan iltihap ciddi komplikasyonlara yol açabilir. Lupus için böbreklerde hasar büyük bir endişe kaynağıdır. Yapılan bir araştırmaya göre, lupus hastalarının yaklaşık % 40 ila 70’i böbrek iltihabına sahip ve böbrek yetmezliğini ana komorbiditelerden biri yapıyor.
Kelebek hastalığı Doğuştan mıdır ?
Bazen lupus veya onunla ilgili antikorları olan bir anne, bu antikorları yeni doğmuş bebeğine geçirerek neonatal lupus adı verilen bir lupusa neden olabilir.